2547 YÜKSEKÖĞRETİM KANUNU (MADDE 34)
• Yükseköğretim kurumlarında sözleşme ile görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretim elemanları, ilgili fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurulunun önerisi ve üniversite yönetim kurulunun uygun görüşü üzerine rektör tarafından atanırlar. Bunlar, öğretim görevleri bakımından, bu kanunda aylıklı öğretim elemanları için konulmuş olan hükümlere tabidirler.
• Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının bu şekilde atanmaları veya görevlendirilmeleri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Cumhurbaşkanı kararını gerektiren hükümlerine tabi olmadan, Yükseköğretim Kurulunca verilecek ön izni müteakip Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından alınacak çalışma izni neticesinde ilgili üniversitesi ile sözleşmesi yapılır.
• Bu madde ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 16. maddesine göre yükseköğretim kurumlarında sözleşme ile görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretim elemanı sayısı dolu öğretim elemanı kadrosu sayısının %2’sini geçemez. Bu kapsamdaki yabancı uyruklu öğretim elemanının yükseköğretim kurumları itibariyle dağılımı, isim, ücret ve sözleşme örneğinin vizesi, sözleşme süresinin uzatılması ve sona erdirilmesi, Yükseköğretim Kurulu tarafından yapılır.
2914 SAYILI YÜKSEKÖĞRETİM PERSONEL KANUNU (MADDE 16)
• 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 34. maddesine göre sözleşmeli olarak çalıştırılacak yabancı uyruklu öğretim elemanlarına ödenecek ücret, Cumhurbaşkanınca belirlenecek esaslar dahilinde Yükseköğretim Kurulunca tespit edilir.
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA YABANCI UYRUKLU ÖĞRETİM ELEMANI ÇALIŞTIRILMASI ESASLARINA İLİŞKİN BAKANLAR KURULU KARARI
• Bakanlar Kurulu Kararında yer alan birçok hüküm, yasal düzenlemeler ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca alınan kararlar sonrası uygulamada geçersiz bir hale gelmiştir.
• Bakanlar Kurulu Kararına ulaşmak için TIKLAYINIZ.
YABANCI UYRUKLU ÖĞRETİM ELEMANI İSTİHDAMIYLA İLGİLİLİ USUL VE ESASLAR
• Yükseköğretim Kurulu tarafından yabancı uyruklu öğretim elemanı istihdamında kaliteyi arttırmak amacıyla bir dizi kararlar alınarak bu yıl itibarıyla uygulama konmuştur. Usul ve esaslara ulaşmak için TIKLAYINIZ.
• Devlet yükseköğretim kurumlarında yabancı uyruklu öğretim elemanlarının ilk defa çalıştırılması taleplerinde, aylık brüt sözleşme ücretinin, profesör, doçentler ile doktoralı öğretim elemanları için aynı kurumlarda görevli emsali Türk vatandaşı kadrolu öğretim elemanlarına ödenen aylık ve diğer her türlü ödemeler toplamının brüt tutarının 1,5 katını doktorası olmayan öğretim elemanları için ise muadillerini geçmeyecek şekilde teklif edilmelidir YÖK Kararına ulaşmak için TIKLAYINIZ.
GENEL ESASLAR
• Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının Türk vatandaşlığına geçmeleri halinde, sözleşmeli yabancı uyruklu öğretim elemanı olarak çalıştırılmalarının teklif edilmemesi, bunların Türk vatandaşlarının atanmaları ile usul ve esaslar çerçevesinde üniversitenizde uygun kadrolara atanmaları,
• Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun Vatandaşlık Esasına göre Yetkili Hukuk başlıklı 4. maddesi (b) bendinde «Birden fazla devlet vatandaşlığına sahip olanlar hakkında, bunların aynı zamanda Türk Vatandaşı olmaları halinde Türk Hukuku uygulanır» hükmü bulunduğundan, birden fazla devlet vatandaşlığına sahip olanlardan aynı zamanda Türk vatandaşı olanların, yabancı uyruklu statüde çalıştırılmamaları,
• Çalıştırılması teklif edilen veya edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanının bir başka üniversitede çalışıyor olması halinde halen çalıştığı üniversitenin muvafakatının alınarak teklifte bulunulması,
• Herhangi bir yerden burs veya ücret almayan ve Türkiye’de öğretim elemanı olarak çalışma süresi birkaç yılı aşmayan yabancı uyruklulara, Türk emsaline yakın bir ücret önerilmesi ancak sadece söz konusu öğretim elemanının hizmetine ihtiyaç duyulması ve Türk emsalinde bulunmayan bir özelliğinin bulunması halinde bu durum açıklanarak teklif edilen ücretin orantılı olarak artırabileceği,
• Yabancı uyruklu öğretim elemanının Türk emsalinden oldukça yüksek bir ücretle sürekli çalıştırılması yerine, çalıştırılacak alandaki ihtiyacın giderilmesi yoluna gidilmesi ve bu amaçla öğretim elemanı yetiştirilmesine önem ve öncelik verilmesi,
• Yabancı uyruklu öğretim elemanı çalıştırılması düşünülen alanda ülkemizde yetişmiş eleman varsa onlara öncelik verilmesi,
• Ayrıca, yabancı uyruklu öğretim elemanlarının sözleşmeli olarak çalıştırılması konusunda karar alınırken üniversitenizde oluşturulacak bir komisyon tarafından;
ARANILAN ŞARTLAR
YABANCI UYRUKLU ÖĞRETİM ELEMANI İSTİHDAMIYLA İLGİLİ USUL VE ESASLAR
Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı İstihdamında Özel Şartlar
1. Yabancı Dil Hazırlık Sınıflarında İstihdam
Yükseköğretim kurumlarının yabancı dil hazırlık sınıflarında istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim görevlilerinin istihdamında aranacak asgari şartlar şunlardır:
a) İngilizce hazırlık sınıflarında yabancı dil öğretimi için istihdam edileceklerden anadili İngilizce olanlar için; dil bilimi, dil ve edebiyat, karşılaştırmalı edebiyat, öğretmenlik veya eğitim bilimleri (pedagoji) gibi alanlardan birinde en az lisans derecesine sahip olması;
veya en az lisans derecesine sahip olmak koşuluyla aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamış olması gerekir:
b) İngilizce hazırlık sınıflarında yabancı dil öğretimi için istihdam edileceklerden ana dili İngilizce olmayanların; İngiliz Dili, İngiliz Edebiyatı, İngilizce Öğretmenliği gibi alanlardan birinde en az lisans derecesine sahip olması ve aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamış olması gerekir:
c) İngilizce dışındaki yabancı dillerin öğretimi için istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanlarının, ilgili dilde en az lisans derecesine sahip olmak ön şartıyla aşağıdaki şartlardan en az birini daha sağlamış olması gerekir:
2. Önlisans Programlarında İstihdam
Yükseköğretim kurumlarının önlisans düzeyindeki programlarında istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanları, en az lisans mezunu olmak kaydıyla aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamış olmalıdır:
3. Lisans ve Lisansüstü Programlarda İstihdam
a) Yükseköğretim kurumlarında lisans ve lisans üstü düzeyde ders vermek amacıyla istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim üyeleri, doktora derecesine sahip olmak ve ders vereceği programın eğitim diliyle ilgili yeterliğini kanıtlamış olmak kaydıyla aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamış olmalıdır:
b) Lisans düzeyinde eğitim yapılan birimlerde doktora mezunu öğretim görevlileri de istihdam edilebilir. Ancak, tezli yüksek lisans mezunu Türk vatandaşı öğretim görevlilerinin istihdam edilebileceği lisans düzeyinde eğitim yapılan özellikli birimlerde yüksek lisans mezunu yabancı uyruklu öğretim görevlileri, Hungaroloji anabilim dalında ise ilgili dilde lisans mezunu Macar uyruklu yabancı öğretim görevlileri de istihdam edilebilir. (22/12/2021 tarihli Yürütme Kurulu kararıyla değişik fıkra)
4. Ders Vermekle Birlikte Aynı Zamanda Araştırma Amaçlı İstihdam
Yükseköğretim kurumlarında ders verme göreviyle birlikte aynı zamanda projelerde görev vermek ve araştırma faaliyetlerinde de istifade etmek üzere yabancı uyruklu öğretim üyesi istihdamı için adayın aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamış olması gerekir:
World University Rankings, QS World University Rankings veya Academic Ranking of World Universities (ARWU)] herhangi birinde ilk 1000 içinde yer alan üniversitelerden birinden yüksek lisans veya doktora derecesine sahip olmak ya da bu üniversitelerde akademisyen ve araştırmacı olarak en az bir yıl çalışmış olmak,
Bu kapsamda istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanları; masraflarının yapacakları proje gelirlerinden karşılanması ve sağlayacakları katkının ilgili üniversite nezdinde somut bir şekilde ortaya konulması şartıyla beraberlerinde üç kişiye kadar doktora öğrencisini araştırma görevlisi statüsünde istihdam edilmek üzere getirebilirler.
Ayrıca bu kapsamda ders vermekle birlikte aynı zamanda proje veya araştırmalarda da istifade edilebilecek öğretim elemanları, iki aydan az olmamak kaydıyla kısa dönemli olarak da istihdam edilebilirler.
Yükseköğretim kurumlarında ders vermekle birlikte aynı zamanda proje ve araştırma faaliyetlerinde de istifade edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanlarına; uluslararası nitelikte başarıya sahip ve üniversitenin uluslararası görünürlüğüne katkı sağlayabilecek evsafta oldukları belgelendirildiği takdirde, sadece ders verecek öğretim üyelerine göre daha yüksek ücret teklif edilebilir.
5. Güzel Sanatlar Alanında İstihdam
Konservatuar, Güzel Sanatlar, Sanat ve Tasarım Fakültelerinde yabancı uyruklu öğretim elemanı olarak istihdam edileceklerin ilgili alanda en az lisans derecesine sahip olması ve aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamış olması gerekir:
Diğer Hususlar
İLK DEFA YABANCI UYRUKLU AKADEMİSYEN İSTİHDAMI ÇALIŞTIRILMA SÜRECİ
1. İlgili Kişinin Başvurusu.
2. Bölüm Kurulunun Görüşü.
3. İlgili Birim Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli ve Brüt Ücret Öneri Teklifiyle Birlikte).
4. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Başvuru İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu.
5. Üniversite Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli).
6. Yükseköğretim Kurulu Kararı.
* Öğretim üyesi olarak çalıştırılacaklarda ilan hariç diğer usuller uygulanır. (Jüriye gönderme). Doçent ve profesör kadrolarında çalıştırılacakların süreci Personel Daire Başkanlığı tarafından yürütülür.
İLK DEFA ÇALIŞTIRILMA SÜRECİNDE İSTENEN BELGELER
1. Öğretim üyesi kadrosunda çalıştırılması teklif edilenler için Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği hükümleri uyarınca bilim jüri raporları.
2. Bölüm Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli ve ücret teklifi yer alan).
3. İlk Defa Çalıştırılacak Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanlarına İlişkin Bilgileri Gösterir Tablo için TIKLAYINIZ.
4. Açık Kimlik için TIKLAYINIZ.
5. Yabancı Uyruklu Bilgi Derleme ve Kimlik Formu (Komisyon onay kısmı boş bırakılacaktır) için TIKLAYINIZ.
6. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı YÖKSİS Bilgi Formu
7. Vize Talep Formu için TIKLAYINIZ.
8. 2 adet fotoğraf.
9. Pasaport fotokopisi.
10. Diploma örnekleri ve onaylı tercümesi.
YENİDEN YABANCI UYRUKLU AKADEMİSYEN İSTİHDAMI ÇALIŞTIRILMA SÜRECİ
1. İlgili Kişinin Başvurusu.
2. Bölüm Kurulunun Görüşü.
3. İlgili Birim Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli ve Brüt Ücret Öneri Teklifiyle Birlikte).
4. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Başvuru İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu.
5. Üniversite Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli).
6. Yükseköğretim Kurulu Kararı.
YENİDEN ÇALIŞTIRILMA SÜRECİNDE İSTENEN BELGELER
1. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Yıllık Faaliyet ve Değerlendirme Raporu TIKLAYINIZ.
2. Bölüm Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli ve ücret teklifi yer alan).
3. Yabancı Uyruklu Bilgi Derleme ve Kimlik Formu (Komisyon onay kısmı boş bırakılacaktır) TIKLAYINIZ.
4. Vize Talep Formu TIKLAYINIZ.
5. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanlarının Yıllık Performans Değerlendirme ve Ücret Öneri Formu TIKLAYINIZ.
6. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı YÖKSİS Bilgi Formu
7. Pasaport Fotokopisi.
UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SÜRECİ
1. İlgili Kişinin Başvurusu.
2. Bölüm Kurulunun Görüşü.
3. İlgili Birim Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli ve Brüt Ücret Öneri Teklifiyle Birlikte).
4. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Başvuru İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Kararı.
5. Üniversite Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli).
6. Yükseköğretim Kurulu Kararı.
UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ SÜRECİNDE İSTENEN BELGELER
1. Öğretim üyesi kadrosuna yükseltilecekler için Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği hükümleri uyarınca bilim jüri raporları.
2. Bölüm Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli ve ücret teklifi yer alan.
3. Yabancı Uyruklu Bilgi Derleme ve Kimlik Formu (Komisyon onay kısmı boş bırakılacaktır.) TIKLAYINIZ.
4. Diploma örnekleri ve onaylı tercümesi.
ÜCRET DEĞİŞİKLİĞİ SÜRECİNDE İSTENEN BELGELER
1. Bölüm Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulu Kararı (Gerekçeli ve ücret teklifi yer alan.
2. Yabancı Uyruklu Bilgi Derleme ve Kimlik Formu (Komisyon onay kısmı boş bırakılacaktır TIKLAYINIZ.
3. Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanlarının Yıllık Performans Değerlendirme ve Ücret Öneri Formu TIKLAYINIZ.
DİĞER ESASLAR
• Misafir öğretim elemanları ile uluslararası anlaşmalar, kurumlar arası ikili anlaşmalar ve değişim programları kapsamında ücretsiz olarak istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim elamanları için yukarıdaki şartlar aranmaz. Bu kapsamda istihdam edileceklerin çalıştırılmasında yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.
• Yükseköğretim Kurulu tarafından yeniden belirlenen yabancı uyruklu çalıştırma kriterleri 20 Ocak 2020 tarihinden itibaren yeni istihdam edilmek üzere teklif edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanlarını kapsamakta olup halen yükseköğretim kurumlarında çalışmakta olan yabancı uyruklu öğretim elemanlarından göreve devamında fayda görülenlere, yukarıdaki şartları sağlamaları için sözleşmelerinin bitim tarihinden itibaren en fazla iki defa olmak üzere altışar ay ek süre verilebilir Verilen bu ek süreler sonunda şartları sağlamayanların sözleşmeleri uzatılmaz.
YÖK GÖRÜŞ VE KARARLARI
• Yabancı uyruklu öğretim elemanlarına idari görev verilemeyeceğine dair YÖK görüşüne ulaşmak için TIKLAYINIZ.
• Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının harçlarının üniversitelerce ödenmemesi gerektiğine dair YÖK yazısına ulaşmak için TIKLAYINIZ.
• Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının yurtdışında 3 ay ve daha uzun süreli görevlendirilemeyeceğine, kısa süreli bilimsel etkinliklerde ise zorunlu ders verme yükümlülüğünü yerine getirmeleri kaydıyla görevlendirmelerinde sakınca bulunmadığına dair YÖK yazısına ulaşmak için TIKLAYINIZ.
• Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının çalıştırılmasında genel şartlar ve komisyonların yapacakları işlemlere dair genel yazıya ulaşmak için TIKLAYINIZ.
• Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının anabilim, anasanat ve bölüm başkanı olamayacaklarına, ancak tez danışmanı olabileceklerine dair YÖK kararına ulaşmak için TIKLAYINIZ.
Yabancı Uyruklu Öğretim Elemanı Çalıştırılmasında İstenilen Belgeleri tek bir çizelge formatında indirmek için TIKLAYINIZ.