Hacettepe Üniversitesinde araştırma süreçleri değişik birimlerimiz tarafından sunulan profesyonel mekanizmalar ile desteklenmektedir. Araştırma projelerimiz üniversitemizin nitelikli akademik kadrosu tarafından sunulan sağlık ve diğer sektörel hizmetlerden elde ettiği öz gelirleri ve ulusal/uluslararası kuruluşlar ile kamu/özel sektör tarafından fonlanan dış destekli projelerden elde edilen bütçe ile finanse edilmektedir. Üniversitemiz öz gelirleri ile desteklenen projelerin detaylarına BAPSİS, dış fonlar ile desteklenen projelerin detaylarına ise DAPSİS veri tabanlarından ulaşılabilmektedir.
Hacettepe Üniversitesi araştırma altyapısının geliştirilmesi, üstün nitelikli bilim insanlarının yetiştirilmesi, araştırmacıların akademik nitelik ve başarılarının yükseltilmesi, uluslararası işbirliği olanaklarının artırılması, yurtdışı araştırma deneyimlerinin ve uluslararası bilinirliklerinin geliştirilmesi, fikri mülkiyet haklarının korunması ve araştırma bulgularının bilgi-teknoloji transferi yolu ile ticarileştirilmesi konularında kurum içi destek mekanizmalarına sahiptir. Araştırmacılarımızın bireysel öncül araştırma desteklerinden uluslararası araştırma ve inovasyon işbirliği desteklerine kadar farklı yelpazedeki dış destekli fon kaynaklarına başvuruları teşvik edilmektedir.
Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi
Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Koordinasyon Birimi tarafından desteklenen projelerin amacı, Üniversitemizde temel ve uygulamalı alanlarda akademik gelişime yönelik rekabetçi araştırmalara destek olarak üniversitemizin araştırma üniversitesi kimliğini güçlendirmek ve uluslararası görünürlüğüne katkıda bulunmaktır. Desteklerin Üniversitemizde temsil edilen tıp-sağlık bilimleri, fen-mühendislik bilimleri, sosyal-beşeri bilimler ve sanat alanlarından akademik disiplinlerin tamamını kapsayacak şekilde dağıtılması temel ilke olarak benimsenmektedir.
BAP Koordinasyon Birimi, Hacettepe Üniversitesi araştırmacılarının özgün değeri olan, yenilikçi yaklaşımlar içeren, sonuçları ile ülkemizin bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlama potansiyeli yüksek kapsamlı araştırma projelerine destek vermektedir. Destek sağlanan projelerde görev alan araştırmacılardan etki değeri yüksek çıktılar (araştırma makalesi, patent) üretmeleri beklenmektedir. Üniversitenin ve ülkemizin araştırma politikaları doğrultusunda belirlenen öncelikli alanlara çağrı kapsamında destekler sağlanmaktadır. Sağlanan destekler arasında ulusal ve uluslararası düzeyde üniversite-sanayi, üniversite-kamu ve üniversite-üniversite işbirliğini geliştirmeye yönelik, çok disiplinli araştırma projeleri özel bir yer tutmaktadır. Araştırma odaklı bir üniversite olan Hacettepe Üniversitesi, özellikle küresel görünümünü güçlendirmeyi amaçlayan bu tür araştırma projelerine özel bir önem vermektedir. BAP Koordinasyon Birimine sunulan proje önerileri BAP Komisyonu tarafından değerlendirilmektedir.
BAP Koordinasyon Birimi tarafından kurumsal olarak sağlanan proje destekleri aşağıda listelenmiştir;
Tamamlandığında önemli yenilikler ortaya çıkarma potansiyeli olan, özgün değeri yüksek, yaygın etkisi ve katma değeri olan araştırma projeleridir.
Üniversitemiz akademik birimlerinden araştırmacıların geri bildirimleri esas alınarak belirlenen öncelikli alanlar ile Yükseköğretim Kurulu tarafından araştırma üniversitesi olarak üniversitemizin eşleştirildiği öncelikli sektörleri kapsayan alanlarda, diğer destek programlarından daha yüksek bütçe ile desteklenebilen projelerdir.
Üniversite üst yönetimi veya BAP Komisyonu tarafından, üniversitemiz için önem arz eden konularda araştırmaların yapılması amacıyla, konu ve koşullarını belirlemek suretiyle Üniversitemiz kadrosundan konunun uzmanı bilim insanlarına hazırlatacağı özel projelerdir.
Ulusal veya uluslararası kurum ve kuruluşların katılımı ile hazırlanmış kapsamlı araştırma projeleridir. Bu kapsamdaki proje önerileri yurtiçindeki üniversiteler, kamu kurumları veya özel sektör kuruluşlarının katılımıyla ulusal; yurtdışından üniversiteler, araştırma enstitüleri, özel sektör ve uluslararası kar amacı gütmeyen kurum ve kuruluşların katılımıyla uluslararası katılımlı olarak hazırlanabilir.
Katılımlı araştırma projelerinde işbirliği yapılan kuruluşun proje bütçesine nakdi veya insan kaynağı desteği ya da üniversitemizde bulunmayan araştırma altyapılarını proje kapsamında kullandırması şeklinde ayni katkı sağlaması gerekir. BAP Komisyonu uluslararası görünürlüğü geliştirmek amacı ile dünya sıralamasında önde gelen üniversiteler ile işbirliği halinde hazırlanan proje önerilerinin desteklenmesine yönelik özel çağrı yapabilir.
Kapsamlı araştırma projesine dönüşme potansiyeli bulunan kısa süreli ve düşük bütçeli araştırma projeleridir. Bu kapsamda BAP Komisyonu tarafından ulusal ve uluslararası dış destekli projelerin ek bütçe ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla da destek verilebilir.
Önlisans, lisans ve lisansüstü öğrencilerinin hazırladıkları ve bir öğretim üyesinin danışmanlığında yürütülen araştırma projeleridir. Bu kapsamdaki projelerin çok disiplinli olması desteklenmesi için tercih nedenidir.
Üniversitemizde son iki yıl içerisinde Dr. Öğretim Üyesi veya Doçent olarak ilk kez öğretim üyesi kadrosuna atanmış bulunan öğretim üyelerinin araştırmalarının desteklenmesine yönelik projelerdir. Araştırmacılar bu destek türünden kariyeri boyunca sadece 1 kez yararlanabilir.
Araştırmacıların uluslararası düzeyde tanınmış önde gelen üniversitelerin veya araştırma merkezlerinin alanında yetkin araştırmacıları ile birlikte gerçekleştirdikleri, işbirliği geliştirmeye yönelik araştırma projeleridir.
Üniversitenin araştırma altyapısının geliştirilmesi ve araştırma potansiyelinin yükseltilmesi amacıyla bilimsel araştırma kriterlerine uygun olarak hazırlanan projelerdir. Araştırma altyapısı projelerinde üniversite üst yöneticisi (rektör yardımcısı) veya ilgili akademik birim sorumlusu (bölüm başkanı, anabilim dalı başkanı gibi) yürütücü ya da araştırmacı olarak proje ekibinde yer almalıdır.
Proje Destek Ofisi
Proje Destek Ofisi, Üniversitemiz araştırmacılarının ulusal ve uluslararası fonlara erişimini kolaylaştırmak ve artırmak amacıyla faaliyet göstermektedir. PDO araştırmacılarımızın proje fikirlerini doğru fon kaynağına yönlendirmeyi ve fonlanmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Ufuk Avrupa, Avrupa Araştırma Konseyi (ERC), Marie Skłodowska-Curie Eylemleri, WIDESPREAD (Teaming, Twinning, ERA Chairs and COST Eylemleri), Erasmus+, Ufuk 2020, TÜBİTAK (ARDEB, BİDEB ve TEYDEB), Ankara Kalkınma Ajansı, Türkiye Ulusal Ajansı, Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) gibi programlar kapsamında aşağıdaki faaliyetler PDO tarafından gerçekleştirilmektedir:
Ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenen projelerin idari ve mali süreçleri BAP Koordinasyon Birimi bünyesinde bulunan Dış Destekli Projeler Ofisi tarafından yürütülmektedir.
Araştırma Etik Kurulları
Araştırma projeleri, içeriklerine göre gerekli ise araştırma etik değerlendirme süreçlerinden geçirilmektedir. Bu amaçla faaliyet gösteren araştırma etik kurulları ve etik komisyonu aşağıda listelenmiştir;
Bilgi-Teknoloji Transferi
Hacettepe Üniversitesi, bilimsel ve teknolojik araştırma projeleri aracılığıyla sahip olduğu bilgi birikimini ilgili sektörlere aktarmak üzere etkinliği uzun yıllardır sahada test edilerek kanıtlanmış profesyonel mekanizmalara sahiptir. 2008 yılında Hacettepe Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici A.Ş. bünyesinde bir alt birim olarak kurulmuş olan Hacettepe Teknokent Teknoloji Transfer Merkezi (HT-TTM), 2009 yılında anonim şirket statüsünde ayrı bir tüzel kişilik haline gelmiştir.
2003 yılında kurulan Hacettepe Teknokent, Türkiye’nin ilk teknokentleri arasında öncü kimliği ile yer almaktadır. Hacettepe Teknokent, yüksek katma değerli, Ar-Ge’ye dayalı ileri teknoloji ürün ve hizmetler üreten girişimcilerimizin, birbirleri ile bilgi ve teknoloji transferinde bulundukları, uygun altyapı, üst yapı ve benzeri hizmetleri en kaliteli şekilde aldıkları organize bir araştırma ve iş merkezidir. Hacettepe Teknokent, yaklaşık 1 milyon m2’lik açık alan, 75 bin m2’lik kiralanabilir Ar-Ge yatırım alanı, farklı sektörlerde 270+ firma, alanında uzman 4000+ çalışan, 1290+ tamamlanan, 530+ devam eden proje, yeni girişimlerin desteklendiği ön kuluçka ve kuluçka merkezi, prototipleme atölyesi, pek çok başarılı çalışmaya imza atan HT-TTM ile öne çıkmaktadır.
Üniversitemiz akademik ve teknik bilgi birikiminin ilgili sektörlere transferi HT-TTM aracılığıyla sağlanmaktadır. Hacettepe Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici A.Ş. bünyesinde bir alt birim olarak kurulmuş olan HT-TTM 2009 yılında anonim şirket statüsünde ayrı bir tüzel kişilik haline gelmiştir. HT-TTM tarafından araştırmacılarımıza üniversite-sanayi ve üniversite-kamu iş birliği projeleri geliştirme, ulusal ve uluslararası fon programlarına yönelik proje hazırlama, araştırma sonuçlarına dair buluş saptama ve patent başvurularını yönlendirme, girişimciliği destek olma gibi hizmetler verilmektedir. HT-TTM, kuruluşundan bu yana aracılık ettiği 1600+ sözleşmeli kamu-üniversite-sanayi işbirliği projesi ile 100+ milyon TL değerinde bilgi-teknoloji transfer hizmeti üretmiştir.
Araştırma Performansı Değerlendirme Ofisi
Araştırma Performansı Değerlendirme Ofisi (APDO), üniversitemizin araştırma performansının izlenmesi, değerlendirilmesi ve iyileştirilmesi amacıyla kurulmuştur. Ofis, üniversitemizin araştırma üniversitesi kimliğine uygun olarak gelişimine katkı sağlamak için araştırma-geliştirme performansına dayalı verilerin değerlendirilmesi ve raporlanması çalışmalarını sürdürmektedir. Ofisin bu amaçla gerçekleştirdiği faaliyetler aşağıda listelenmiştir;
Uluslararasılaşma ve Ranking Birimi
Hacettepe Üniversitesi, dünya üniversiteleri sıralamasındaki yerinin yükselmesinde performans göstergelerinin izlenmesi ve geliştirilmesine özel bir önem vermektedir. Üniversitemizde uluslararası görünürlük ve derecelendirme süreçleri, Dış İlişkiler Genel Koordinatörlüğü bünyesinde Uluslararasılaşma ve Ranking birimi tarafından yönetilmektedir.